MLEKO
MLEKO JEST NAJWAŻNIEJSZYM ŹRÓDŁEM WAPNIA W DIECIE
Mleko jest dobrym źródłem pełnowartościowego i łatwo przyswajalnego białka, a także
bogatym źródłem witamin głównie z grupy B, a zwłaszcza witaminy B2 oraz witamin A i D3.
Jednak przede wszystkim mleko jest bardzo ważnym źródłem wapnia. Dwie duże szklanki
spożywane codziennie zapewniają prawie wystarczającą ilość wysokowartościowego białka i
witaminy B2. Zaleca się spożywanie mleka chudego. Młodzież, kobiety ciężarne i karmiące
powinni spożywać, co najmniej 4 szklanki mleka dziennie. Mleko może być zastępowane
jogurtem bądź kefirem, a częściowo także serami.
Mleko i produkty mleczne powinny być stałym elementem w codziennej diecie.
Mleko zawiera wiele ważnych składników odżywczych, które są nam potrzebne do
prawidłowego funkcjonowania. Wśród nich można wyliczyć:
białko – podstawowy element budulcowy organizmu ludzkiego, z którego zbudowane są
mięśnie, narządy, więzadła, ścięgna, gruczoły, skóra, włosy i paznokcie; zawarta w
mleku kazeina ma właściwości nawilżające skórę, a dzięki białkom skóra jest mocna i
ujędrniona;
lipidy – są niezwykle ważne dla skóry, którą zabezpieczają przed odparowaniem wody i
niekorzystnymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak wiatr, chłód czy promieniowanie
słoneczne;
niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe – spełniają w organizmie wiele funkcji,
między innymi zapobiegają przesuszaniu skóry, biorą udział w metabolizmie
cholesterolu, rozszerzają naczynia krwionośne, działają przeciwzapalnie, pobudzają
regenerację nabłonka i tkanki łącznej;
ŻYJ DŁUŻEJ, JEDZ ZROWIEJ, WIEDZ WIĘCEJ
kwas mlekowy – bakterie kwasu mlekowego sprzyjają produkcji kolagenu, poprawiają
odporność, regulują przemianę materii i poprawiają stan skóry;
wapń – jest to ważny budulec kości i zębów, który oprócz tego bierze udział w
krzepnięciu krwi oraz prawidłowym funkcjonowaniu nerwów i mięśni. Zwiększa
wydzielanie enzymu odpowiadającego m.in. za spalanie tłuszczu;
witaminę A – pomaga zachować młody wygląd skóry i dobry wzrok;
witaminę B12 – niezbędna do produkcji czerwonych krwinek;
fosfor – odpowiedzialny za stan kości;
magnez – wspomaga pracę komórek nerwowych;
potas – reguluje gospodarkę wodną organizmu i ciśnienie krwi;
inne witaminy – w tym witaminy C, D, E, K, PP oraz witaminy z grupy B.
Mleko zmniejsza ryzyko wielu chorób, w tym osteoporozy, nadciśnienia tętniczego, raka jelita
grubego i choroby niedokrwiennej serca. Pojawia się opinia, że pijąc mleko można się nabawić
kamicy nerkowej. To mit. Dwie szklanki mleka dziennie na pewno nie doprowadzą do takiej
sytuacji. Mleko nie powoduje również raka, chociaż istnieje pewna zależność między
nadmiarem tłuszczu a ryzykiem raka prostaty, okrężnicy i płuc. Z drugiej strony, zawarte w
mleku witamina D i wapń pomagają chronić komórki przed rakiem.
Dieta bogata w wapń, hamując apetyt, pomaga schudnąć. Oznacza to, że wbrew niektórym
opiniom mleko nie sprzyja tyciu, a wręcz przeciwnie.
Picie mleka może być niebezpieczne dla zdrowia tylko w jednej sytuacji: w przypadku
uczulenia na laktozę. Osoby nietolerujące laktozy reagują na mleko biegunką, wzdęciami i
bólami brzucha. Dzieje się tak, bo ich organizmy wytwarzają za mało laktazy, enzymu
potrzebnego do strawienia laktozy (cukru znajdującego się w mleku). W takiej sytuacji
konieczne jest unikanie nie tylko samego mleka, ale także wszelkich mlecznych produktów. Nie
oznacza to, że mleko jest całkowicie zakazane, zwykle można po nie sięgać, ale w małych
ilościach.
Mleko odtłuszczone - niektórzy twierdzą, że mleko odtłuszczone ma mniej wapnia, białka,
fosforu, potasu i innych składników odżywczych niż mleko tłuste. To kolejny mit. W
odtłuszczonym mleku, jak sama nazwa wskazuje, minimalizuje się tylko ilość tłuszczu. Zaletą
tego rodzaju mleka jest fakt, iż nie tucząc, syci. Naukowcy twierdzą, iż szklanka mleka na
śniadanie zamiast szklanki soku pozwala zjeść mniej kalorii w ciągu całego dnia.
Kozie mleko – dla dzieci to zły pomysł. Dlaczego? Ponieważ ma nieodpowiedni dla nich skład
jonowy i powoduje niedobory kwasu foliowego. Kozie mleko nie powinno być też podawane
dzieciom z alergią na mleko, bo mleko zwierząt kopytnych ma wspólne antygeny.
ŻYJ DŁUŻEJ, JEDZ ZROWIEJ, WIEDZ WIĘCEJ
Mleko sojowe – otrzymywane jest z ziaren sojowych początkowo namoczonych w wodzie, a
następnie rozdrobnionych. Jego zaletą jest brak laktozy, która uniemożliwia osobom jej
nietolerującym picie mleka krowiego. Skład mleka sojowego w niewielkim stopniu różni się od
składu mleka krowiego. To pierwsze zawiera mniej tłuszczu i nie zawiera cholesterolu. Z
drugiej jednak strony mniej jest w nim również witaminy D i wapnia. Jest ono szczególnie
korzystne przy różnych chorobach układu pokarmowego, gdyż nie podwyższa poziomu kwasu
żołądkowego i nie powoduje ścięcia w żołądku. Ma to duże znaczenie przy wrzodach żołądka i
dwunastnicy.
Mleko w proszku – uzyskuje się je przez odparowanie z pełnego, znormalizowanego lub
chudego (odtłuszczonego) mleka krowiego prawie całej wody (pozostałość wody w proszku
mlecznym to ok. 2%).
Mleko to pokarm towarzyszący człowiekowi od dnia narodzin. Pierwsze mleko, z jakim się
stykamy, to mleko matki, które z czasem zastępowane jest mlekiem krowim, a w przypadku
nietolerancji laktozy – mlekiem sojowym. Z wiekiem ilość spożywanego mleka zmniejsza się,
chociaż napój ten ma wiele właściwości korzystnych dla naszego zdrowia.